O czym warto pamiętać przed ubezpieczeniem upraw?

Kiedy od ilości ważniejsza jest jakość

W tradycyjnych roślinach rolniczych określanie szkody jest jednoznaczne, ubezpieczana jest tylko ilość. Jeżeli w umowie ubezpieczenia wskazana jest suma ubezpieczenia w wysokości 4 800 zł/ha (wydajność 80dt/ha x cena 60 zł/dt), a na skutek gradu stwierdzony zostanie ubytek w plonie na poziomie 20%, rolnik otrzyma odszkodowanie w wysokości 960 zł/ha. W przypadku warzyw i owoców poza ilością plonu równie ważna jest jego jakość. Może się zdarzyć, że plon wyrażony w dt/ha wcale nie spadnie albo nawet wzrośnie, ale warzywa lub owoce nie będą spełniały norm jakościowych. Z takimi sytuacjami mamy do czynienia, gdy w wyniku deszczu nawalnego czy gradu, we wczesnym okresie wzrostu (np. w marchwi), dojdzie do przerzedzenia zasiewu, a pozostałe na polu rośliny, wykorzystując miejsce, dadzą plon masą porównywalny z planowanym, jednak wielkość, a często kształt korzeni nie spełni oczekiwań kontraktora. Wypłacone odszkodowanie może obejmować utratę jakości – należy jednak o tym pamiętać przy zawieraniu umowy ubezpieczenia. Ochrona w tym zakresie jest bowiem dostępna w formie dodatkowych klauzul, o które warto zapytać pośrednika ubezpieczeniowego.

Udział własny – kiedy ma zastosowanie

Udział własny oznacza potrącenie z odszkodowania określonej kwoty stanowiącej procentową część wartości szkody. W ubezpieczeniu upraw rolniczych udział własny standardowo nie ma zastosowania. Jeżeli szkoda wyliczona zostanie na 25 000 zł, to tyle znajdzie się na koncie producenta rolnego. W przypadku ubezpieczenia owoców i warzyw stosowany jest udział własny stanowiący 10% szkody. Kwota wypłacanego odszkodowania umniejszana jest wyliczoną w ten sposób wartość.

Kiedy 100%, a kiedy odpowiedzialność ryczałtowa

Z wypłatą odszkodowania w formie ryczałtowej możemy spotkać się w kilku przypadkach.

W szkodach spowodowanych przez ujemne skutki przezimowania odszkodowanie wypłacane jest w formie ryczałtowej: w wysokości 15% lub 25% sumy ubezpieczenia. Wypłata następuje wtedy, jeżeli podczas oględzin szkody uznane zostanie, że ze względów agrotechnicznych (obsada roślin żywych – kryteria określone w ogólnych warunkach ubezpieczenia) uprawa powinna być zaorana. Wypłata ryczałtowa będzie mieć zastosowanie, gdy do szkody dojdzie z powodu innych zdarzeń, ale w czasie, kiedy możliwe jest jeszcze założenie uprawy alternatywnej. W tej sytuacji ryczałt odszkodowawczy wynosi 25%.

Kolejnym przykładem odpowiedzialności ryczałtowej będzie regulacja szkód polegających na wyleganiu zbóż z powodu deszczu nawalnego lub huraganu. Jeżeli do zdarzenia doszło w bardzo wrażliwych fazach rozwojowych – tj. od początku kwitnienia do dojrzałości woskowej miękkiej (60 do 85 stadium BBCH) – wysokość ryczałtowego odszkodowania wyniesie 15% sumy ubezpieczenia.

Przy szkodach całkowitych w momencie, kiedy nie będą już wykonywane żadne zabiegi agrotechniczne, wypłata odszkodowania wynosi 100% wartości plonu. Nie potrącamy w tym przypadku żadnych zaoszczędzonych kosztów np. kosztów zbioru.

Od ilu % odpowiedzialność ubezpieczeniowa?

W umowie ubezpieczenia każdorazowo określany jest próg odpowiedzialności ubezpieczyciela. W zależności od ryzyka wartości te mogą wynosić 10% lub 8%. W ubezpieczeniach od gradu, deszczu nawalnego i huraganu mówimy o odpowiedzialności od określonego ubytku w plonie. Ubezpieczenie zaczyna działać, jeżeli stwierdzony podczas oględzin ubytek w plonie (na polu lub jego części) będzie nie mniejszy niż 10% lub jeżeli producent zdecydował się na zakup klauzuli szczególnej nie mniejszy niż 8%.

W przypadku zastoisk wodnych spowodowanych deszczem nawalnym odpowiedzialność za szkody zachodzi, jeżeli łączna powierzchnia szkód z zastoisk wodnych jest nie mniejsza niż 10% powierzchni pola. Dla szkód z tytułu ujemnych skutków przezimowania (wymarznięcie, wyprzenie, wysmalania, wymoknięcie lub wysadzanie roślin) odpowiadamy za szkody, jeżeli wystąpią one na powierzchni nie mniejszej niż 10% powierzchni pola.

Andrzej Janc – Dyrektor sprzedaży VH Polska