Pomiń i przejdź do treści

Jak dobrze ubezpieczyć buraki cukrowe?

Jak dobrze ubezpieczyć buraki cukrowe?

Ubezpieczenie ubytku cukru w buraku cukrowym?

  • VH POLSKA gwarantuje dodatkowe odszkodowanie w wysokości do 12% sumy ubezpieczenia ze względu na spadek polaryzacji buraka cukrowego.
  • Produkcja buraka cukrowego pomimo wysokich nakładów na uprawę daje realne korzyści przy obecnie wysokich cenach kontraktowych, a także pozostawia bardzo dobre stanowisko dla uprawy następczej.
  • Zaburzenia produkcji związane z ryzykami pogodowymi mogą przyjść w każdej chwili i warto mieć zagwarantowaną ochronę ubezpieczeniową.

Parametry użytkowe buraka cukrowego

Powierzchnia zasiewu buraków cukrowych w Polsce w 2022 roku wynosiła ok. 220 tys. ha i szacuje się, że w 2023 będzie ona znacznie większa. Sprzyjają ku temu bardzo dobre ceny kontraktów z cukrowniami. Wzrost zainteresowania uprawą buraków cukrowych może być też alternatywą dla kukurydzy lub słonecznika. Uprawy są prowadzone przede wszystkim z przeznaczeniem na cukier.

Parametrami użytkowymi buraka cukrowego są plony korzeni i cukru oraz wydajność wykrystalizowanej sacharozy (%), tzw. polaryzacja. Największym magazynem cukru jest oczywiście korzeń, a w szczególności jego środkowa część. Właściwy termin zbioru to pierwsze tygodnie października, kiedy wytworzone korzenie osiągają dużą zawartość cukru, a małą melasy. Jednak termin zbiorów często uzależniony jest od wymagań cukrowni, do której trafiają korzenie.

Ryzyka pogodowe w uprawie buraków cukrowych

W początkowej fazie, tuż po siewach lub w bardzo wczesnych fazach rozwojowych, bardzo duże znaczenie może mieć ryzyko huraganu lub deszczu nawalnego. Huragan może doprowadzić do wywiania lub zawiania nasion albo młodych siewek. W trakcie początkowego wzrostu może też dochodzić do zniszczenia blaszki liściowej poprzez ścieranie – tj. zjawisko polegające na tym, że drobiny piasku w połączeniu z wiatrem niszczą nadziemną część rośliny. Deszcz nawalny może doprowadzić do zamulenia uprawy, wymycia nasion lub roślin.  W skrajnych przypadkach powyższe zdarzenia mogą spowodować konieczność ponownego założenia uprawy. Z tego tytułu odszkodowanie ryczałtowe wynosi 25% sumy ubezpieczenia. Jeżeli założenie uprawy z ekonomicznego punktu widzenia nie jest już opłacalne odszkodowanie będzie uwzględniać spadek plonowania spowodowany zmniejszeniem obsady roślin.

Buraki cukrowe wytwarzają sporą rozetę liściową, która zapewnia procesy fotosyntezy oraz gromadzenia się cukru w korzeniach. Jednak ze względu na dużą powierzchnię liści rośliny potrzebują dużej ilości wody, nawet 700 mm w ciągu sezonu wegetacyjnego oraz są narażone na różne czynniki pogodowe np. poparzenia słoneczne lub gradobicie. We wrześniu i na początku października korzenie buraków osiągają wielkość zdatną do zbioru, a pierwsze liście zaczynają obumierać.

Szkody gradowe w uprawie buraków cukrowych

W przypadku wystąpienia gradobicia w tych fazach rozwojowych powierzchnia asymilacji zostaje utracona przez co rośliny zaczynają całą swoją energię kierować na odtworzenie rozety liściowej. Procesy fotosyntezy oraz gromadzenia cukru zostają zaburzone. Buraki zaczynają wtedy wytwarzać nowe liście kosztem plonu ogólnego korzeni i plonu cukru.

Ubytek liści i ogonków liściowych w fazach 47 – 49 BBCH na poziomie od 80% do nawet 100% powoduje znaczne straty w plonie korzeni oraz w plonie cukru. Dodatkowym czynnikiem powiększającym stratę po gradobiciu może być późny termin zbioru plantacji. Ponieważ wtedy rośliny będą poświęcać energię na budowanie kolejnych liści, aż do zakończenia wegetacji, czyli wykopania z ziemi. Dlatego też po wystąpieniu silnego gradobicia, które uszkodziło w znacznym stopniu masę zieloną buraków, należałoby przyspieszyć termin zbioru dla ograniczenia szkody.

Szacowanie szkód w uprawie buraków cukrowych

Proces oszacowania straty wskutek gradobicia przed zbiorem buraków odbywa się zazwyczaj jednoetapowo. Rzeczoznawcy określają stopień uszkodzenia liści oraz ogonków i na tej podstawie wyliczają ubytek w plonie korzeni i cukru.

Dla przykładu: fotografie w galerii przedstawiają uszkodzone buraki cukrowe po gradobiciu, które wystąpiło w połowie września. Ubytek powierzchni asymilacyjnej oscylował w granicach 80% – 100% w zależności od części pola i ukształtowania terenu. Tak duże straty masy zielonej w tym terminie spowodowało utratę plonu korzeni i cukru nawet w 30%. Gdyby do zdarzenia doszło we wcześniejszych fazach rozwojowych, odszkodowanie za ubytek korzenia mogłoby wynieść nawet 30% i dodatkowo za sam ubytek cukru 12%.

Poznaj najważniejsze symptomy szkód w uprawach

Symptomy szkody to uszkodzenia danej uprawy spowodowane wskutek działania określonego ryzyka objętego ochroną ubezpieczeniową.

Grad

Szkody gradowe to zniszczenia upraw powstałe w wyniku opadu atmosferycznego składającego się z bryłek lodu. Głównymi symptomami działania gradu zauważalnymi na roślinach są obicia, ścięcia, rozcięcia, zgięcia, popękania roślin lub ich części.

Huragan

Szkody powstałe w wyniku działania wiatru wyrządzającego masowe szkody, o prędkości nie mniejszej niż 24 m/s, określamy szkodami huraganowymi. Pojedyncze szkody uważa się za spowodowane przez huragan, jeżeli w najbliższym sąsiedztwie stwierdzono działanie huraganu. Typowym obrazem działania huraganu na rośliny uprawne są: wyrwane z korzeniami, złamane, potłuczone, połamane, zniszczone, popękane, pościerane, zmiażdżone lub obtłuczone rośliny lub ich części.

Deszcz nawalny

Deszcz nawalny oznacza szkody powstałe wskutek deszczu o współczynniku wydajności o wartości co najmniej 4; w przypadku braku możliwości ustalenia tego współczynnika bierze się pod uwagę stan faktyczny i rozmiar szkód w miejscu ich powstania, świadczące wyraźnie o działaniach deszczu nawalnego. Najbardziej charakterystycznym skutkiem działania deszczu nawalnego na uprawy są pozginane, połamane, popękane lub obtłuczone rośliny lub części roślin.