Szkody spowodowane deszczem nawalnym we wczesnych etapach rozwoju kukurydzy – oględziny końcowe

Deszcze nawalne występowały w Polsce praktycznie przez cały sezon. Te groźne zjawiska atmosferyczne mogły przez to zagrozić prawie wszystkim uprawom i to w każdej fazie rozwojowej. Niestety bardzo duża ilość wody w krótkim okresie nie poprawiła bilansu wodnego, wręcz przeciwnie mogła zagrozić roślinom w ich prawidłowym rozwoju. Zjawisko deszczu nawalnego to nie tylko ogromne ilości opadu, ale również związane z tym skutki w postaci erozji wodnej, zamulenia gleby, czy zastoisk wodnych.

Konsekwencje groźnych zjawisk atmosferycznych szczególnie mocno odczuli rolnicy z województwa małopolskiego. Producenci warzyw, zbóż, rzepaku czy kukurydzy z tamtych regionów nie mieli łatwego i spokojnego sezonu wegetacyjnego, który powoli zbliża się do końca. Na polach uprawnych pozostała większość kukurydzy na ziarno, której deszcze nawalne nie oszczędziły. Oględziny zalanych, zamulonych lub wymytych plantacji rzeczoznawcy VH Polska przeprowadzali już od samego początku wegetacji, ponieważ tuż po wschodach obfite opady deszczu zaczęły zagrażać kukurydzy. We wczesnych fazach rozwojowych określenie wpływu deszczu nawalnego na ostateczny ubytek w plonie był niemożliwy, dodatkowo uprawy dopiero zaczynały wegetować, dlatego końcowe oględziny musiały być przeprowadzane pod koniec rozwoju roślin. Z opisem przebiegu oględzin początkowych i pośrednich można zapoznać się tutaj:

• Deszcz nawalny uszkodził plantację kukurydzy
• Deszcz nawalny w kukurydzy – oględziny pośrednie

Szacowanie szkody z deszczu nawalnego – oględziny końcowe

Przypomnijmy, iż deszcz uznaje się jako nawalny, kiedy w ciągu godziny opad wynosi co najmniej 40 mm, a to odpowiada współczynnikowi wydajności opadu nie mniejszy niż 4. Symptomami wystąpienia tego zjawiska są: pozginane, połamane, popękane lub obtłuczone rośliny. Dodatkowo wskutek bezpośredniego oddziaływania deszczu nawalnego może dojść do erozji wodnej, szczególnie na obszarach pagórkowatych.
Szacowanie szkody z ryzyka deszczu nawalnego w uprawie kukurydzy na ziarno musi zostać dostosowane w zależności od fazy rozwojowej w dniu wystąpienia szkody, rodzaju uszkodzeń czy obszaru plantacji. Najczęściej jednak w przypadku wczesnych szkód wykonuje się oględziny wstępne, pośrednie oraz końcowe. Niemniej jednak metodyka określenia ubytku w plonie na oględzinach końcowych jest taka sama. W pierwszej kolejności należy wyznaczyć obszary uszkodzone, ogromnym ułatwieniem mogą być zdjęcia lotnicze wykonane dronem.
Potem rzeczoznawcy przystępują do szacowania strat bezpośrednio na polu, to znaczy: określają obsadę, fazę rozwojową, wydajność oraz porównują wykształcone kolby w miejscach uszkodzonych z kolbami z miejsc, gdzie rośliny mogły normalnie się rozwijać. Tak wykonane próby pozwalają oszacować ubytek w plonie spowodowany wystąpieniem nawet kilku deszczy nawalnych w jednym sezonie.

Erozja wodna – skutek deszczu nawalnego

Wymycie, przemieszczenie materiału glebowego oraz zamulenie gleby to podstawowe symptomy erozji wodnej. W miejscach, w których wyraźnie widoczne były podmycia roślin szczególnie zwrócono uwagę na obsadę roślin oraz ich kondycję i wykształcone kolby. Nierozłącznym elementem erozji wodnej są przesunięcia gleby, a wraz z nią cennych składników pokarmowych. Symptomy niedoborów mikro- i makroelementów są zauważalne nawet pod koniec wegetacji kukurydzy – fioletowe przebarwienia na łodydze, jasnozielone rośliny oraz kolba z nie do końca wykształconym ziarnem.
Erozja wodna może powodować również spektakularne szkody. Translokacja materiału glebowego na terenach pagórkowatych może doprowadzić do niezwykle groźnego zjawiska, jakim jest zapadnięcie się gleby lub utworzenie długich rowów, których głębokość może sięgać nawet kilku metrów.

Deszcz nawalny – podsumowanie

Jak widać deszcze nawalne nie występują tylko raz na danym obszarze, często zdarza się, że plantacje są kilka razy w ciągu sezonu nawiedzane przez te groźne zjawiska. Obfite opady deszczu oprócz lokalnych podtopień i zastoisk wodnych niosą ze sobą znacznie więcej szkód. Wymycia, zamulenia lub wyrwanie roślin to tylko kilka z symptomów wystąpienia nawalnego deszczu. Jednak metodyka likwidacji szkód w VH Polska z ryzyka deszczu nawalnego obejmuje wszystkie te symptomy, przez co jest kompleksowa i prowadzi do pełnego określenia ostatecznego ubytku w plonie.